Fot: Iryna Melnyk / Dieta podczas chemioterapii powinna zostać skonstruowana tak, by dostarczyć organizmowi odpowiednich składników odżywczych i energii. Jednocześnie nie może być dla chorego problematyczna. W jej konstruowaniu warto skorzystać z porad specjalistów. Chemioterapia jest jedną z metod walki z komórkami nowotworowymi. Niestety jej stosowanie wiąże się z pewnymi skutkami ubocznymi, w tym ze znacznym osłabieniem i zaburzeniami pracy układu pokarmowego. Stąd też bardzo duże znaczenie ma odpowiednia dieta podczas chemioterapii, której celem jest wzmocnienie organizmu i lepsze znoszenie uciążliwego leczenia. Jaka jest rola diety przy chemioterapii? Mimo iż chemioterapia przynosi w wielu przypadkach korzystne efekty terapeutyczne, to nie pozostaje obojętna dla organizmu. Osłabia i wyczerpuje, często prowadzi do rozstroju układu pokarmowego. U chorych wystąpić mogą: utrata apetytu, mdłości, wymioty, zaparcia, biegunki, zmiany w odczuwaniu smaku i zapachu, suchość w ustach, problemy z przełykaniem. Leczenie zmienia także zapotrzebowanie na składniki odżywcze. U leczących się na nowotwór stwierdza się zwiększone zapotrzebowanie na białko, składniki mineralne i witaminy. Wyniszczony chorobą i leczeniem organizm potrzebuje białka do odbudowy tkanek. Witaminy i składniki mineralne wykazują niezwykle ważne w tym czasie działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne – zwalczają wolne rodniki, odpowiedzialne za procesy nowotworowe i starzenie organizmu. Występowanie i nasilenie tych dolegliwości determinuje w znacznym stopniu rodzaj i umiejscowienie nowotworu oraz długość leczenia i wielkość stosowanych dawek. Specjaliści są jednomyślni, że prawidłowo zbilansowana dieta jest jednym z elementów wpływających na powodzenie leczenia. Wspiera powrót do zdrowia – zapewnia organizmowi odpowiednią ilość energii, poprawia tolerancję na chemioterapię i jej skutki uboczne, wzmacnia odporność. Szacuje się, że zapotrzebowanie energetyczne chorego jest o 20% większe w porównaniu ze zdrową osobą. Dieta podczas chemioterapii – informacje ogólne Dieta podczas chemioterapii powinna opierać się na potrawach gotowanych, duszonych, przygotowanych na parze, pieczonych w folii aluminiowej. Niewskazane są dania smażone i grillowane. Wskazane jest, by w każdym posiłku znajdowało się możliwie dużo białka. Należy zwiększyć ilość gotowanych lub pieczonych warzyw i owoców, a przy spadku odporności ograniczyć spożywanie surowych. Z diety w czasie chemioterapii trzeba wykluczyć produkty długo zalegające w przewodzie pokarmowym, wzdymające, ostro przyprawione. Dziennie zaleca się wypijać 2 l płynów. Małe objętościowo, ciepłe, ale nie gorące, posiłki spożywa się regularnie 4–6 razy dziennie. Niekiedy chorzy powinni wspomagać się specjalnymi wysokobiałkowym i wysokoenergetycznymi preparatami odżywczymi. Co można jeść podczas chemioterapii? Dieta przy chemioterapii znacznie różni się od sposobu żywienia większości zdrowych osób. Tabela przedstawia produkty zalecane i niewskazane podczas tzw. chemii: Grupa produktów Produkty zalecane Produkty niewskazane Mięso, wędliny, ryby, jaja jaja w koszulce i gotowane na miękko, ryby chude (pstrąg, morszczuk, dorsz, szczupak, mintaj) i średniotłuste (ostrobok, karp, karmazyn), chude mięso (kurczak, indyk, wołowina, królik, cielęcina), chude wędliny, parówki cielęce i drobiowe, pasty z chudego mięsa, galaretki drobiowe jaja surowe i smażone, owoce morza, ryby tłuste (węgorz, halibut, łosoś), wędzone, marynowane, w konserwach, mięso surowe, tłuste (wieprzowina, baranina, kaczka, gęsina, dziczyzna), wątroba, tłuste wędliny, konserwy mięsne, pasztety Tłuszcze oliwa z oliwek, masło, olej słonecznikowy i rzepakowy smalec, margaryna, słonina, boczek Mleko i produkty mleczne mleko najlepiej 2% tłuszczu, serki homogenizowane, słodka śmietana do 18% tłuszczu, białe sery twarogowe półtłuste i chude, sporadycznie sery żółte i topione tłusta śmietana, sery pleśniowe, o wysokiej zawartości tłuszczu, wędzone Produkty zbożowe mąka kukurydziana i pszenna, ryż, kasza manna, kukurydziana, jęczmienna drobna, jaglana, kuskus, płatki owsiane, kukurydziane, jęczmienne, makaron otręby pszenne, pęczak, grube kasze Warzywa i owoce marchew, ziemniaki, buraki, seler, pietruszka, kalafior, szpinak, brokuły, pomidory bez skórki, banany, jabłka pieczone, brzoskwinie z kompotu warzywa strączkowe i kapustne, czosnek, cebula, grzyby, cytrusy, śliwki, gruszki, winogrona, truskawki, maliny, rodzynki Pieczywo i ciasta suchary, pieczywo graham, pszenne, tostowe, herbatniki, biszkopty, ciasto drożdżowe, rogale, bułki mleczne słodkie bułki, pieczywo żytnie, ciemne, razowe, torty, ciasta francuskie, faworki Cukier i słodycze cukier brązowy i biały w niewielkich ilościach, miód, kisiele, galaretki owocowe, budynie, dżem, marmolada chałwa, lody, słodkie i nadziewane czekolady, tłuste kremy, mocno słodkie syropy owocowe Przyprawy pieprz, sól, koperek, majeranek, bazylia, kminek, wanilia, cynamon papryka, ziele angielskie, chrzan, musztarda, ocet Napoje słaba kawa, herbata i kakao, niegazowana woda mineralna, soki owocowe alkohol, mocne kawy, herbaty i kakao, gazowane napoje Anna Puślecka opowiada o walce z rakiem: Bibliografia: 1. H. Ciborowska, A. Rudnicka, Dietetyka żywienie zdrowego i chorego człowieka, PZWL, Warszawa 2014. 2. D. Włodarek, E. Lange, L. Kozłowska, D. Głąbska, Dietoterpia, PZWL, Warszawa 2017. 3. B. Lasota, B. Rutkowska, Dieta ci pomoże, Prószyński i S-ka, Warszawa 2001. 4. M. Herbert, Dieta podczas chemioterapii. Pięć kroków do wzmocnienia zdrowia w trakcie leczenia raka, Vivante, Białystok 2016. 5. K. Kowalska, E. Podymniak, Żywienie a choroba nowotworowa – poradnik dla pacjentów i ich rodzin, RIMOPRO, Warszawa 2013. Czy artykuł okazał się pomocny?
Osoby przyjmujące chemioterapię bardzo często cierpią z powodu dolegliwości związanych z układem pokarmowym. Może towarzyszyć im biegunka, brak apetytu i mdłości. Ich nasilenie zależy od rodzaju nowotworu. Po chemioterapii należy unikać objadania się. Z diety należy wyeliminować alkohol, pikantne potrawy, produkty wysokoJezeli dziecko warzy 37,800 jako dawke chemji L aspy powinno to sie przelicza . KOBIETA, 40 LAT ponad rok temu Badania kontrolne dzieci Onkologia Chemioterapia Pediatria Dziecko Terapia celowana w leczeniu raka Lek. Tomasz Budlewski 79 poziom zaufania Zależy od protokołu leczenia. Proszę koniecznie udać się do onkologa dziecięcego 0 redakcja abczdrowie Odpowiedź udzielona automatycznie Nasi lekarze odpowiedzieli już na kilka podobnych pytań innych znajdziesz do nich odnośniki: Ważenie dziecka przed chemioterapią – odpowiada Lek. Krzysztof Szmyt Szanse na wyleczenie białaczki mieloblastycznej u dziecka w wieku 13 lat – odpowiada Lek. Tomasz Budlewski Jak postępować z naczyniakiem na podniesieniu u dziecka? – odpowiada Lek. Aleksandra Witkowska Guz na ręku u dziecka – odpowiada Lek. Zbigniew Żurawski Czy po usunięciu raka macicy można mieć dziecko? – odpowiada Lek. Aleksandra Witkowska Jak długo może rosnąć zmiana chrzęstno kostna u 8-letniego dziecka? – odpowiada Dr n. med. Wojciech Kawiorski Jak leczyć u dziecka późno zdiagnozowaną białaczkę? – odpowiada Dr n. med. Igor Madej Jakie są wymogi stosowania terapii CAR-T? – odpowiada Lek. Aleksandra Witkowska Ostra białaczka szpikowa a limfatyczna. Spadek blastów – odpowiada Lek. Magdalena Kowalska Operacja usunięcia guza jelita grubego bez konsultacji z onkologiem – odpowiada Dr n. med. Michał Kąkol artykuły Koordynator medyczny - wsparcie dla chorego Umówi wizytę lekarską, ustali termin badania, wytł "Mamo, czy słyszałaś jak płakałam? Tak bardzo bolało…" Dlaczego w pięciu poważnych placówkach medycznych Tomasz Kabis z "Mam talent" nie żyje. Iluzjonista miał raka serca Tomasz Kabis - iluzjonista Tomasz Kabis miał 30 la
- ልωге ጸскևቫа
- ዷвр εмуφоզиፄιլ խмабрአծ
Chemioterapia jest metodą silnie obciążającą cały organizm dziecka, mimo to nie zaleca się profilaktycznego przyjmowania witamin, suplementów diety czy leków bez recepty - mówi prof. Anna Raciborska. Lekarz powinien zostać poinformowany o wszystkich przyjmowanych przez dziecko lekach, np. przeciwuczuleniowych czy przeciwbólowychFot: Jim Craigmyle / Chemioterapia to jedna z najsilniejszych metod niszczenia komórek rakowych w postępującym procesie nowotworowym. Jest podawana każdemu choremu z nowotworem złośliwym, którego stan ogólny pozwala na leczenie. Ma wiele skutków ubocznych. W wielu przypadkach ratuje ludziom życie. Chemioterapię dzieli się na kilka rodzajów – w zależności od czasu oraz sposobu podania, a także od intensywności działania. Najłagodniejsza jest biała chemioterapia, najgorsza zaś czerwona chemia. Intensywne leczenie zleca się osobom z nowotworami układu krwiotwórczego, a także z wieloma przerzutami. Czym jest chemioterapia? Chemioterapia jest metodą leczenia nowotworów złośliwych. Zalicza się ją do najskuteczniejszych rozwiązań, jeśli chodzi o leczenie raka. Zadaniem chemioterapii jest zahamowanie procesu namnażania się komórek nowotworowych i zniszczenie tych, które się już rozwinęły. Niestety sprawia ona, że w organizmie człowieka giną również zdrowe komórki. Chory przez to jest np. bardzo podatny na infekcje – jego układ odpornościowy jest osłabiony. U chorych onkologicznych stosuje się różne rodzaje chemioterapii. To, jaki lek będzie podawany, jest zależne od stopnia zaawansowania nowotworu, typu nowotworu oraz stanu ogólnego pacjenta. W przypadku niektórych osób konieczna jest chemioterapia przedoperacyjna, u innych chemioterapia stanowi uzupełnienie leczenia chirurgicznego. Forma podawania leku zależy też od stanu chorego. Na ogół stosuje się chemioterapię dożylną, jednak można spotkać się z chemią w tabletkach czy innymi metodami podania. Chemioterapia – rodzaje zależne od mechanizmu działania i czasu podania Chemioterapię podaje się choremu w kilku cyklach. Leczenie trwa kilkanaście tygodni lub więcej. Sposób podania chemii i jej rodzaj jest zależny od lokalizacji nowotworu i możliwości zastosowania innych metod terapeutycznych. W związku z tym w nomenklaturze medycznej można wyróżnić następujące jej rodzaje: chemioterapię indukcyjną – podaje się ją jeszcze przed leczeniem miejscowym. Jej zadaniem jest zmniejszenie masy guza na tyle, aby można go było usunąć operacyjne. Pacjentom po chemii indukcyjnej i operacji chirurgicznej zaleca się dodatkowo radioterapię; chemioterapię neoadjuwantową – jest chemią przedoperacyjną, traktowaną jako jeden z elementów leczenia systemowego, które kończy się radioterapią; chemioterapię synchroniczną – podaje się ją razem z radioterapią. Celem jest wzmocnienie efektu leczniczego, co ma zapobiec rozlewowi nowotworu; chemioterapię adjuwantową – jest chemią uzupełniającą. Zleca się ją chorym, którzy są po operacji resekcji guza, aby zmniejszyć ryzyko nawrotu raka i jego ewentualnych przerzutów na inne narządy; chemioterapię metronomiczną – jest inna, niż dożylne, ponieważ podaje się ją doustnie. Zalecone leki są przyjmowane przez chorego w małych dawkach przez kilka tygodni; chemioterapię dokanałową – jest podawana wprost do kanału kręgowego. Stosuje się ją często u chorych z guzami mózgu lub rdzenia; chemioterapię dootrzewnową – nazywa się ją dojamową, ponieważ jest podawana wprost do jam ciała chorego. Znajduje zastosowanie w leczeniu raka jajnika i nowotworów przewodu pokarmowego, w tym także guzów z przerzutami; chemioterapię celowaną – jest oparta na lekach planowanych molekularnie. Jej zastosowanie wymaga wykonania choremu testów, które potwierdzą, czy będzie on właściwie reagował na leczenie; chemioterapię paliatywną – podaje się ją chorym w stanie terminalnym, u których nie ma szans na wyleczenie. Zadaniem leków jest wydłużenie życia o kilka tygodni lub miesięcy. Chemioterapię dzieli się również na kolory, które decydują o intensywności działania podawanych leków. Najsłabsza jest biała. Najgorszym podawanym rodzajem jest chemia czerwona. Zaleca się ją osobom z nowotworami układu krwionośnego np. z białaczką. Jakie są skutki uboczne chemioterapii? Każda podawana chemioterapia ma szereg skutków ubocznych, które wielu pacjentom trudno zaakceptować. To, w jakim stopniu będą one nasilone, zależy od intensywności działania podawanych preparatów. Do najczęściej występujących efektów ubocznych chemioterapii zalicza się: upośledzenie systemu odpornościowego, co oznacza zwiększoną podatność na infekcje; wypadanie włosów, ponieważ chemia niszczy cebulki i ma negatywny wpływ na mieszki włosowe; zaburzenia równowagi i czucia oraz osłabienie ogólne; nudności prowadzące do wymiotów; uszkodzenie komórek szpiku kostnego; zaburzenia krzepliwości krwi i ewentualną zakrzepicę; częste infekcje układu moczowego; brak popędu płciowego i zaburzenia płodności; kłopoty kardiologiczne, w tym: zaburzenia rytmu serca. Chemioterapia trwa kilkanaście tygodni lub dłużej. Jest bardzo wycieńczająca dla chorego i trudna dla jego najbliższych. Cykle chemioterapii są podzielone na okresy dwu- lub czterotygodniowe, aby dać pacjentowi czas na rekonwalescencję. Najdłuższa chemioterapia trwa 12 cykli. W tym czasie chory może przejść operację chirurgiczną lub jest poddawany innym, bardziej nowatorskim metodom leczenia. Anna Puślecka opowiada o walce z chorobą: Bibliografia: M. Krzakowski i inni, Onkologia Kliniczna, tom 1, wydanie 3, Wydawnictwo Via Medica Sp. z Gdańsk 2015. Czy artykuł okazał się pomocny? XsEcU.